وجود مسدود شده نزد بانک‌ها

سلام به شما که اهل کنجکاوی در دنیای مالی هستید!

همه ما پول‌هایی داریم که در بانک پس‌انداز شده‌اند، اما گاهی اوقات همین پول‌های به ظاهر ساده، تبدیل به یک راز مالی می‌شوند. امروز می‌خواهیم درباره یک مفهوم جذاب اما کمتر شنیده شده در حسابداری صحبت کنیم: وجوه مسدود شده نزد بانک‌ها.

ما در این مقاله، این پیچیدگی‌ها را به زبان ساده ترجمه می‌کنیم. می‌خواهیم بفهمیم این پول‌ها چرا مسدود می‌شوند و چطور با دانش حسابداری، مسیر پیگیری آن‌ها را پیدا کنیم. اگر برای شما هم سؤال است که این پول‌ها کجا هستند و در گزارش مالی یک شرکت چه جایگاهی دارند، با ما همراه باشید تا زبان صورت‌های مالی را به زبان خودمان ترجمه کنیم.

«دارایی غیرجاری» چیست؟ (چرا پول نقد، غیرجاری می‌شود؟)

قبل از اینکه به سراغ پول‌های گیر افتاده برویم، باید بدانیم در زبان حسابداری، دارایی‌ها چطور دسته ‌بندی می‌شوند. هر چیزی که متعلق به شما باشد و ارزش اقتصادی داشته باشد، دارایی نام دارد. اما دارایی‌ها دو برچسب اصلی می‌خورند که برای درک وضعیت مالی ضروری است:

• دارایی جاری: پولی که می‌توانید آن را سریع نقد کنید (مثلاً موجودی صندوق یا پولی که قرار است تا یک سال آینده از مشتریان بگیرید).
• دارایی غیرجاری: دارایی‌هایی که برای مصرف بلند مدت هستند و تبدیلشان به پول نقد زمان‌بر است؛ مثل زمین، ساختمان یا ماشین‌ آلات سنگین.

در توضیح دارایی‌های غیرجاری بهتر است بدانید؛ در کشورمان این دارایی‌ها شامل موارد زیر می‌شوند:

1. دریافتنی‌های بلند مدت.
2. سرمایه گذاری در املاک.
3. سرمایه گذاری‌های بلند مدت.
4. دارایی‌های ثابت مشهود.
5. دارایی‌های نامشهود.
6. سایر دارایی‌ها.

حالا شما فکر می‌کنید وجوه مسدود شده نزد بانک‌ها در کدام دسته قرار می‌گیرند؟ در نگاه اول، پول نقد همیشه جاری است! اما در شرایط خاص، همین پول به دلیل موانع قانونی یا اداری، تبدیل به یک دارایی «غیر فعال» یا «غیرجاری» می‌شود. دلیل این است که بانک نمی‌تواند آن را به راحتی در اختیار شما قرار دهد؛ پس ماهیت «جریان سریع نقدینگی» خود را از دست می‌دهد و در دسته بلند مدت‌تری قرار می‌گیرد.

منظور از «سایر دارایی‌ها در قسمت دارایی غیرجاری» چیست؟

وقتی یک شرکت صورت مالی خود را تنظیم می‌کند، دارایی‌های غیرجاری‌اش را به دسته‌های مشخصی تقسیم می‌کند: دارایی ثابت مشهود (مثل تجهیزات)، دارایی نامشهود (مثل حق اختراع) و...

اما همه چیز در این دسته ‌بندی‌های اصلی نمی‌گنجد. اینجاست که یک جعبه بزرگ به نام «سایر دارایی‌ها» به کمک حسابدار می‌آید.

«سایر دارایی‌ها در قسمت دارایی غیرجاری» جایی است که آیتم‌های مالی قرار می‌گیرند که:

• ارزش اقتصادی دارند و متعلق به شرکت هستند.
• ماهیتشان بلند مدت است یا تبدیلشان به پول نقد به آسانی میسر نیست.
• در دسته‌ بندی‌های اصلی (ساختمان، زمین، و...) جا نمی‌شوند.

وجوه مسدود شده نزد بانک‌ها و مؤسسات مالی دقیقاً در همین بخش جا می‌گیرند. آن‌ها پول نقد هستند، اما به دلیل اینکه «مسدود» شده‌اند (دسترسی ما به آن‌ها قطع شده یا نیازمند حکم قضایی است)، در سبد دارایی‌های غیرجاری و در بخش «سایر دارایی‌ها» گزارش می‌شوند. این کار باعث می‌شود کاربران صورت مالی بدانند که این پول‌ها فعلاً به طور کامل قابل استفاده نیستند.

کالبدشکافی «وجوه مسدود شده نزد بانک‌ها و مؤسسات مالی»

حالا به هسته اصلی موضوع می‌رسیم: وجوه مسدود شده نزد بانک‌ها و مؤسسات مالی. این پول‌ها چگونه شکل می‌گیرند و چرا باید نگرانشان باشیم؟

این وجوه در واقع همان سپرده‌هایی هستند که بنا به دلایل قانونی، بانکی یا حقوقی، امکان برداشت از آن‌ها وجود ندارد. رایج‌ترین دلایل عبارت‌اند از:

• حساب‌های مجهول‌المالک: این‌ها حساب‌هایی هستند که مدت‌هاست کسی به آن‌ها سر نزده و صاحب اصلی فوت کرده است. در قانون، پس از یک بازه زمانی مشخص (معمولاً ۱۰ سال)، این مبالغ به خزانه دولت منتقل می‌شوند.
• تضمینات و ضمانت‌نامه‌ها: گاهی اوقات برای دریافت وام یا شرکت در مناقصه، مبلغی به عنوان تضمین نزد بانک مسدود می‌شود تا زمانی که تعهد به طور کامل انجام شود.
• مسائل حقوقی: در زمان دعواهای حقوقی، دادگاه ممکن است دستور دهد که مبلغ مشخصی از حساب فرد مسدود شود تا در صورت صدور رأی نهایی، اموال محفوظ بماند.

نکته مهمی که باید بدانید این است که این وجوه تا ابد از دست نمی‌روند. اگر بتوانید مالکیت خود را اثبات کنید، فرایند پیچیده پس‌گیری آغاز می‌شود. این موضوع نشان می‌دهد که داشتن دانش اصول حسابداری و فهمیدن ساختار دارایی‌ها چقدر می‌تواند در احقاق حقوق مالی شما مفید باشد.

چند نمونه از وجود مسدود شده توسط بانک

در جداول زیر چند نمونه از ثبت‌های حسابداری وجود مسدود شده توسط بانک‌ها را برای شما آورده‌ایم:

این ویدئو را حتماً ببینید

ما دیدیم که یک مفهوم ساده (پول در بانک) چطور می‌تواند در ترازنامه (که بخش مهمی از آن در دارایی غیرجاری و زیرمجموعه سایر دارایی‌ها قرار می‌گیرد) به یک چالش مدیریتی تبدیل شود. دانستن این جزئیات، نشان می‌دهد که حسابداری چقدر از آن چیزی که فکر می‌کنید خشک و سخت، کاربردی‌تر و جذاب‌تر است. برای دیدن یک نمای کلی و سریع از همین ساختار دارایی‌ها در ترازنامه، حتماً ویدئوی کوتاهی که برای شما آماده کرده‌ایم را تماشا کنید!

شما هم زبان پول را بیاموزید! (معرفی دوره حسابداری پایه)

حالا که با پیچیدگی‌های دارایی‌های غیرجاری آشنا شدید، وقت آن است که اصول کلی این علم را بیاموزید.

آیا دلتان می‌خواهد بتوانید با اطمینان کامل ترازنامه را بخوانید و بفهمید پول شرکت کجا رفته است؟ آیا دوست دارید مفاهیمی مثل بدهکار و بستانکار دیگر برایتان رمزی نباشد و بتوانید اسناد مالی را خودتان تحلیل کنید؟

دوره آموزش حسابداری پایه ما دقیقاً برای همین منظور طراحی شده است. ما از پایه، به صورت کاملاً ساده شما را با تمام مفروضات حسابداری، روش‌های ثبت تراکنش‌ها با اصول حسابداری دوبل، و نحوه تهیه گزارش‌های اساسی مثل سود و زیان آشنا می‌کنیم. یاد می‌گیرید که چطور چرخه حسابداری را از ابتدا تا انتها طی کنید و تفاوت روش‌های نگهداری موجودی کالا (مثل روش دائمی و ادواری) را بفهمید.

این دوره نه تنها یک مدرک است، بلکه کلید ورود شما به دنیای مدیریت مالی قوی و تصمیم‌گیری آگاهانه خواهد بود. پس اگر آماده‌اید تا کنترل کامل امور مالی‌تان را به دست بگیرید و دیگر هیچ مبلغی نزد بانک یا در دفاتر مالی‌تان گم نشود، جای شما در این دوره خالی است!